Kto musi składać Z-10 GUS i do kiedy?
Formularz Z-10 GUS o warunkach pracy w zakładzie w roku poprzednim stanowi jeden z obowiązków informacyjnych pracodawcy. Wypełniają go pracodawcy zatrudniający pracowników w warunkach narażenia czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznym dla zdrowia oraz inne zobowiązane do tego podmioty zatrudniające. Ponieważ dotyczy wyłącznie pracowników, bierze się pod uwagę wyłącznie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Głównym celem prowadzenia sprawozdawczości na tym polu jest śledzenie liczby osób zatrudnionych w warunkach narażenia różnego pochodzenia.
Formularz sprawozdawczy za rok poprzedni należy złożyć do 15 lutego każdego roku. Wypełniany jest on zazwyczaj przez zakładową służbę bhp lub osoba wykonująca zadania tej służby. Wynika to z natury informacji w formularzu. W przypadkach zewnętrznej obsługi BHP – dane mogą być podane osobie zarządzającej sprawozdawczością w firmie przez zewnętrznego specjalistę. Sporządzając sprawozdanie służba BHP korzysta również z danych otrzymanych z innych działów firmy.
W jakiej formie składa się Z-10 GUS?
Wszystkie podmioty gospodarki narodowej tzn. osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą posiadają obowiązek sprawozdawczości różnego rodzaju. Co do zasady prowadzi się ją za pośrednictwem profilu przedsiębiorstwa na Portalu Sprawozdawczości Głównego Urzędu Statystycznego. Dopuszcza się formę pisemną dla podmiotów zatrudniających do 5 pracowników. Wzór formularza, można pobrać, wydrukować i wypełnić w formie papierowej w tylko uzasadnionych przypadkach. Jeżeli taki pracodawca chce skorzystać z formy pisemnej, musi wcześniej zgłosić to do GUS.
Od 2021 r. badanie warunków pracy prowadzi się metodą reprezentacyjną na dobranej celowo próbie.
Szczegółowe informacje na ten temat zamieszczono w uwagach metodycznych corocznych publikacji z wynikami badań. W praktyce – spośród firm posiadających określone przepisami kody PKD, GUS wybiera te, na które nałoży obowiązek sporządzenia formularza Z-10. Należy sprawdzić to poprzez zalogowanie się w platformie GUS. Tam sprawdzisz, czy formularz Z-10 został pojawił się w profilu zakładu jako obowiązek sprawozdawczy. Jeśli tak – konieczne jest wypełnienie formularza. Brak formularza Z-10 na liście obowiązków sprawozdawczych firmy oznacza, że w danym roku nie mamy obowiązku go składać.
Jak wypełnić formularz?
W razie wątpliwości zawsze warto rzucić okiem na przypisy znajdujące się przy poszczególnych polach formularza. W przypadku formularza w formie papierowej – na końcu. Basia z BHP od podszewki wykonała także szczegółowy opis formularza, którym można się posiłkować w razie potrzeby.